Hoàng hậu và phi tử đều là người phụ nữ của hoàng đế nhưng địa vị và đãi ngộ của họ là khác nhau một trời một vực. Hơn nữa giữa hoàng hậu với hoàng quý phi cũng có một quy luật bất thành văn về sự tồn tại.

Hoàng hậu và phi tử có gì khác nhau?

Hiện nay, thể loại phim cung đấu là thể loại phim truyền hình ăn khách của làng giải trí Hoa Ngữ, nội dung chủ yếu là cuộc sống trong chốn hậu cung của các phi tần mỹ nữ, cũng vì thế khiến nhiều người hiểu nhiều hơn về chế độ đẳng cấp hậu cung thời Thanh bao gồm Hoàng hậu, Hoàng Quý phi, Quý phi,… Đồng thời, cũng khiến nhiều người cảm thấy thắc mắc, Hoàng hậu có gì khác so với những phi tử thông thường kia? Hoàng hậu và Hoàng Quý phi có thể cùng lúc tồn tại được không?

Họ đều là người phụ nữ của hoàng đế, nhưng địa vị và đãi ngộ của họ là khác nhau một trời một vực. Hoàng hậu và phi tử bình thường hoàn toàn khác nhau, Hoàng hậu về ý nghĩa là người có thể cùng đứng, cùng ngồi với hoàng đế, tuy cũng có thấp hơn hoàng đế một chút, nhưng lại là người có thể đứng bên cạnh hoàng đế, những người khác chỉ có thể đứng phía dưới ngước nhìn hoàng đế, nhưng hoàng hậu lại có thể nhìn thẳng hoàng đế. Nếu coi hoàng gia như một gia đình bình thường thì hoàng hậu là chính thất, còn những phi tần khác chỉ là vợ lẽ của vua mà thôi. Tuy được coi là người trong hoàng gia, có chút địa vị tôn quý, nhưng cũng không thể gạt bỏ được sự thực chỉ là vợ lẽ.

Hoàng hậu lại là chính thất trong gia đình, là người cần nhận được sự tôn trọng của chồng, cho dù bất kỳ lúc nào, người chồng đều không được bỏ qua sự tồn tại của chính thất. Vì thân phận hoàng đế mang tính chất đặc biệt, vậy nên thân phận của Hoàng hậu cũng đặc biệt như thế, về cơ bản là người đại diện cho phụ nữ trong toàn thiên hạ, hay người ta thường nói là “mẫu nghi thiên hạ”, từng cử chỉ của Hoàng hậu cũng đều là đối tượng để mọi cô gái học theo.

Đồng thời, khi tổ chức hôn lễ, hoàng đế cả đời chỉ có thể tổ chức hôn lễ một lần và người mà ông rước về chính là Hoàng hậu – chính thất. Hôn lễ của hoàng đế và hoàng hậu là đại sự của cả nước, những phi tần khác trong hậu cung đều chỉ là có một chiếc kiệu nhỏ khiêng vào trong hoàng cung mà thôi, hơn nữa chỉ được phép đi vào bằng cửa phụ, chỉ có hoàng hậu mới được rước vào bằng cửa chính. Khi hoàng hậu qua đời, có thể được đưa vào trong tông miếu, được cùng hoàng đế hưởng hương hỏa của đời sau, trong sử sách có thể lược bỏ bất kỳ phi tần nào, nhưng mãi mãi không được lược bỏ hoàng hậu. Mọi chi tiết về hoàng hậu gần như đều phải được ghi chép lại.

Còn Hoàng Quý phi nói nôm na như “Phó Hoàng hậu”, cũng tương đương như trợ thủ của Hoàng hậu, bình thường khi trong hậu cung không có hoàng hậu, tất cả mọi sự vụ trong hậu cung sẽ do Hoàng Quý phi xử lý, quán xuyến. Trong một số triều đại Trung Quốc, Hoàng hậu và Hoàng Quý phi có thể cùng tồn tại song song, nhưng giữa hai người phụ nữ ít nhiều cũng sẽ nổi nên tranh đấu, vì thế, sau này nếu có hoàng hậu thì sẽ không có hoàng quý phi, có hoàng quý phi thì sẽ không có hoàng hậu, đây đã trở thành quy định bất thành văn. Chỉ khi trong hậu cung không có hoàng hậu thì mới xuất hiện Hoàng Quý phi, còn khoảng cách Hoàng Quý phi lên đến vị trí Hoàng hậu cũng chẳng là bao xa.